Op 18 november 1916 roept de Britse opperbevelhebber Sir Douglas Haig een halt toe aan het offensief van zijn leger bij de rivier de Somme in het noordwesten van Frankrijk, waarmee een einde komt aan de epische Slag om de Somme na meer dan vier maanden van bloedige strijd.
Terwijl de Fransen sinds februari zwaar belegerd waren bij Verdun, was het Somme offensief Haig’s lang geplande poging om een Geallieerde doorbraak te maken aan het Westelijk Front. Na een week van artilleriebeschietingen begon het offensief serieus op de ochtend van 1 juli 1916, toen soldaten van 11 Britse divisies uit hun loopgraven bij de Somme in het noordwesten van Frankrijk tevoorschijn kwamen en oprukten naar de Duitse frontlinies.
De eerste opmars was een ramp, want de zes Duitse divisies die tegenover de oprukkende Britten stonden, maaiden hen neer met hun machinegeweren, waarbij alleen al op de eerste dag zo’n 60.000 mannen gedood of gewond werden: de zwaarste dag met de meeste slachtoffers in de Britse militaire geschiedenis tot dan toe. De mislukking van de opmars werd toegeschreven aan het totale gebrek aan verrassing in de timing van de aanval, incompetentie van Haig en het Britse bevel – met name het feit dat ze niet konden bevroeden dat de Duitsers hun loopgraven diep genoeg konden bouwen om hun zware wapens te beschermen of ze zo snel omhoog te brengen als het spervuur van de artillerie was afgelopen – en de inferieure voorbereiding van de Britse artillerie, waarvoor de infanterie een zware prijs betaalde.
In de loop van de volgende vier en een halve maand en niet minder dan 90 aanvallen, konden de Geallieerden in totaal slechts zes mijl oprukken in de streek van de Somme, ten koste van 146.000 gesneuvelde soldaten en meer dan 200.000 gewonden. Op 18 november 1916 staakte Haig uiteindelijk het offensief, waarbij hij in zijn officiële bericht van het front in december benadrukte dat de doelstellingen van de Somme operatie waren bereikt. “Verdun was ontzet; de voornaamste Duitse strijdkrachten waren aan het Westelijk front tegengehouden; en de vijandelijke sterkte was aanzienlijk uitgedund. Elk van deze drie resultaten is op zichzelf voldoende om de slag aan de Somme te rechtvaardigen.”
Ondanks de positieve beoordeling van de commandant zou de Slag aan de Somme een van de meest controversiële operaties van de Eerste Wereldoorlog blijven. In de nasleep van de oorlog veroordeelde de Britse premier David Lloyd George, een aartsvijand van Haig, het offensief van Haig ronduit: “Meer dan 400.000 van onze mannen zijn gesneuveld in dit stompzinnige gevecht en de slachting onder onze jonge officieren was ontstellend…Als de Duitsers niet zo onverklaarbaar dom waren geweest om een ruzie met Amerika uit te lokken en dat machtige volk in de oorlog tegen hen te betrekken, net toen ze erin geslaagd waren een andere machtige vijand – Rusland – uit te schakelen, dan zou de Somme ons niet uit de onontwarbare impasse gered hebben.”