Hindi, ook bekend als Khadi Boli, Khari Boli, behoort tot de Indo-Arische tak van de Indo-Europese taalfamilie. Het wordt als eerste taal voornamelijk in Noord- en Centraal-India gesproken door meer dan 258 miljoen mensen (Ethnologue). Het is de taal die het meertalige India verenigt, het thuisland van ongeveer 400 verschillende talen/dialecten. Buiten India wordt Hindi gesproken in Australië, Bangladesh, Belize, Bhutan, Botswana, Canada, Djibouti, Equatoriaal-Guinea, Duitsland, Guyana, Kenia, Nepal, Nieuw-Zeeland, Filipijnen, Singapore, Sint Maarten, Zuid-Afrika, Verenigde Arabische Emiraten, Verenigd Koninkrijk, Verenigde Staten, Jemen, Zambia (Ethnologue). Zo’n grote verspreiding maakt het Hindi tot een van de meest gesproken talen ter wereld.

Hindi vs. Urdū

De naam Hindi is van Perzische oorsprong. De Perzen gebruikten het om te verwijzen naar het Indiase volk en naar de talen die zij spraken. Geleerden veronderstellen dat het Hindi zich in de 8e-10e eeuw ontwikkelde uit khari boli, de spraak rond Dehli die door de moslimindringers werd overgenomen om met de plaatselijke bevolking te communiceren. Uiteindelijk ontwikkelde het zich tot een variëteit die Urdū werd genoemd (van het Turkse ordu ‘kamp’), gekenmerkt door talrijke ontleningen aan het Perzisch en Arabisch, en die een literaire taal werd. Intussen bleef de taal van de inheemse bevolking relatief vrij van ontleningen aan het Perzisch en Arabisch, en leende in plaats daarvan woorden en literaire conventies uit het Sanskriet. Deze taal werd het Hindi.

Als gevolg van deze verschillende invloeden wordt het Hindi geschreven in het Devanagari-schrift en ontleent het een groot deel van zijn woordenschat aan het Sanskriet, terwijl het Urdū wordt geschreven in het Perso-Arabisch schrift en een groot deel van zijn lexicon ontleent aan het Perzisch en Arabisch. De twee talen verschillen ook op een aantal relatief kleine punten in hun klanksysteem en grammatica. Zowel het Hindi als het Urdū zijn vanaf de 12e eeuw als literaire talen in gebruik geweest. Onder invloed van het Engels kwam de Hindi en Urdū literatuur tot bloei vanaf de 18e eeuw.

Hindi en Urdū hebben een gemeenschappelijke spreektaalvorm, Hindustani genaamd. Hindustani heeft nooit de status van een literaire taal bereikt, hoewel Mahatma Gandhi het gebruikte als een symbool van nationale eenheid tijdens India’s onafhankelijkheidsstrijd van Engeland.

Status

Hindi is de primaire officiële taal van de regering van de Unie van India. Het is de moedertaal van ongeveer een derde van de 1,09 miljard mensen in India. Het Hindi werd in 1965 de officiële taal van India, hoewel de grondwet van India ook het Engels en 21 andere officiële talen erkent.

Na de Onafhankelijkheid van India van Groot-Brittannië in 1947, ondernam de Indiase regering de standaardisatie van de taal. In 1958 werd ‘A Basic Grammar of Modern Hindi’ gepubliceerd als resultaat van het werk van een door de regering aangestelde commissie. De spelling van het Hindi werd gestandaardiseerd en er werd een gestandaardiseerd systeem ontwikkeld voor de transcriptie van het Devanagari-alfabet.

Hindi en Engels

Voor het functioneren van de sprekers van de ongeveer 400 talen/dialecten van India binnen één land is een gemeenschappelijke taal nodig. De keuze van deze taal, die in India bekend staat als de ‘link’-taal, is sinds de onafhankelijkheid in 1947 een gevoelige politieke kwestie geweest. Pogingen om een consensus te bereiken over één enkele nationale taal die aanvaardbaar is voor alle verschillende taalgemeenschappen zijn grotendeels mislukt.

Hindi en Engels worden beide veel gebruikt en hebben elk hun eigen aanhangers. Enerzijds beweren moedertaalsprekers van het Hindi, geconcentreerd in Noord- en Centraal-India, dat het Engels een overblijfsel is uit India’s koloniale verleden. Bovendien is het te exclusief om India’s officiële taal te zijn, omdat het vooral gesproken wordt door de geschoolde elite van het land. Voorstanders van het Engels beweren daarentegen dat het gebruik van het Hindi oneerlijk is omdat het degenen benadeelt die het als tweede taal moeten leren.

Een opleiding in het Engels is nog steeds een voorwaarde voor sociale status. Engels blijft de enige taal in het hoger onderwijs in bijna elk leergebied. Code-switching tussen Hindi en Engels is zeer gebruikelijk, vooral onder goed opgeleide Indiërs.

Klik op de MLA Interactieve Taalkaart om uit te vinden waar Hindi wordt gesproken in de V.S..

Dialecten

Er zijn vele regionale variëteiten van gesproken Hindi. Het Literaire Hindi kent 4 variëteiten: Hoog Hindi, Nagari Hindi, Literair Hindi, en standaard Hindi.

Structuur

Klanksysteem

Het klanksysteem van het Hindi is tamelijk typisch voor Indo-Aryaanse talen.

Klinkers

Hindi heeft 11 orale klinkerfonemen, d.w.z. klanken die de woordbetekenis differentiëren. Klinkers kunnen oraal of nasaal zijn. Nasalisatie maakt een verschil in woordbetekenis, bijv, ak ‘een plant’, ãk ’trekken’.

• /i/ = ea in turf
• /I/ = i in pit
• /e/ = e in huisdier
• /ε/ = i in meisje
• /æ/ = a in pat
• /ə/ = a in ago
• /u/ = oo in too
• /ʊ/ = oo in good
• // = oo in moeras
• /α/ = a in auto

Consonanten

Hindi/Urdu hebben een grote consonanteninventaris. Het gebruik van medeklinkerclusters is zeer beperkt, zelfs in geleende woorden. Ze komen vooral voor in de initiële en mediale positie. Slechts een beperkt aantal medeklinkerclusters kan aan het eind van woorden voorkomen. Mediale medeklinkers kunnen gemineerd (verdubbeld) zijn.

Het precieze aantal medeklinkers is moeilijk vast te stellen vanwege regionale verschillen in uitspraak. Bovendien is de mate waarin medeklinkers die alleen in geleende woorden voorkomen als onderdeel van het Standaard Hindi moeten worden beschouwd ook een punt van discussie. In de onderstaande tabel zijn medeklinkers die niet in alle variëteiten van het Hindi voorkomen, en medeklinkers die voornamelijk in leenwoorden voorkomen, tussen haakjes gezet.

• Er is een tegenstelling tussen korte en lange medeklinkers, e.g., pəta ‘adres’ en pətta ‘blad’.
• Er is een contrast tussen geaspireerde vs. niet-geaspireerde plofklanken en affricaten, waaronder stemhebbende, bijv. p-pʰ, t-tʰ, k-kʰ, b-bʰ, d-dʰ, g-gʰ, /ʈ/-/ʈʰ/, enz. Geaspireerde medeklinkers worden geproduceerd met een sterke zucht van lucht.
• Er is een contrast tussen en apicale vs. retroflexe medeklinkers, bijv. /t/ – /ʈ/, /d/ – /ɖ/, /n/ – /ɳ/. Apicale medeklinkers worden geproduceerd met het puntje van de tong in contact met het monddak, terwijl retroflexe medeklinkers worden geproduceerd met de tong gekruld, zodat de onderkant in contact komt met het monddak.
• /ʋ/ wordt vaak als /v/ uitgesproken.
• /ʃ/ = sh in shop
• /tʃ/ = ch in chop
• /dʒ/ = j in job
• /j/ = y in yet

Stress

Stress in Hindi/Urdu valt normaal gesproken op de voorlaatste (d.w.z., op één na laatste lettergreep van een woord. De positie van de klemtoon alleen heeft geen invloed op de betekenis van het woord.

Grammatica

Hindi is een sterk verbogen taal die gebruik maakt van voor- en achtervoegsels om woorden te vormen en grammaticale relaties uit te drukken. Het Hindi gebruikt postposities, in plaats van preposities, om verschillende casus-relaties uit te drukken. Voor voorzetsels moeten de zelfstandige naamwoorden in de schuine naamval worden gebruikt.

Zelfstandige naamwoorden

Hindi zelfstandige naamwoorden zijn gemarkeerd voor de volgende categorieën:

• aantal: enkelvoud en meervoud;
• geslacht: mannelijk en vrouwelijk;
• zaken: direct (nominatief), schuin, en vocatief;
• de directe naamval wordt gebruikt om onderwerpen van zinnen aan te geven; de schuine naamval wordt gebruikt met postposities;
• er zijn vier declinatieparadigma’s voor mannelijke en vier declinatieparadigma’s voor vrouwelijke zelfstandige naamwoorden;
• bijvoeglijke naamwoorden zijn het eens met de zelfstandige naamwoorden die ze modificeren in aantal, geslacht en naamval;
• bijvoeglijke naamwoorden hebben minder naamvalvormen dan zelfstandige naamwoorden;
• woordelijke voornaamwoorden hebben meer naamvalvormen dan zelfstandige naamwoorden;
• de-persoon voornaamwoorden zijn hetzelfde als de proximate en remote demonstratives yəh ‘dit en vəh ‘dat.
• er is een 2e-persoons honorific pronoun ap dat gebruikt wordt met zowel enkelvoud/ meervoud als mannelijke/vrouwelijke geadresseerden.

Werkwoorden

Hindi werkwoorden worden gekenmerkt door het volgende:

• Hindi werkwoorden komen in de volgende vormen voor: stam (kha ‘eten’), onvolmaakte stam (khatA), volmaakte stam (khayA), en infinitief (khanA). De stammen komen overeen met zelfstandige naamwoorden in geslacht en aantal;
• persoon: 1e, 2e, 2e erenaam, 3e;
• aantal: enkelvoud en meervoud;
• tens: tegenwoordige tijd, verleden tijd, toekomende tijd;
• tensonderscheid van tegenwoordige tijd vs. verleden wordt uitgedrukt door het hulpwerkwoord honA ‘zijn.’
• aspekt: imperfectief, en perfectief;
• stemming: indicatief, imperatief, optatief.

Beleefdheid

Tweede-persoons persoonlijke voornaamwoorden zijn gemarkeerd voor drie niveaus van beleefdheid. Werkwoorden in de 2e persoon zijn ook gemarkeerd voor beleefdheid.

• eenvoudsvorm tu (informeel, zeer intiem, of respectloos)
• eenvoudsvorm tum (informeel en blijk gevend van intimiteit)
• meervoudsvorm ap (formeel en respectvol).

Woordvolgorde

Hindi woordvolgorde is typisch Subject-Object-Verb. Modificeerders gaan vooraf aan de zelfstandige naamwoorden die ze modificeren.

Vocabulaire

Door de invloed van het Hindoeïsme ontleent het Hindi het grootste deel van zijn woordenschat op hoog niveau aan het Sanskriet. Als gevolg van de Moslim-invloed in Noord-India kent het Hindi ook veel Perzische, Arabische en Turkse leenwoorden. Door de invloed van de Islam heeft de Urdu woordenschat een groter percentage leenwoorden uit het Perzisch en Arabisch dan de woordenschat van het Hindi.

Hier volgen enkele veel voorkomende Hindi zinnen in transcriptie en in Devanāgarī.

Hieronder staan de Hindi cijfers 0-10 in transcriptie.

Schrift

Hindi wordt geschreven in het Devanāgarī-schrift, een afstammeling van het Brāhmī-schrift. Het Devanāgarī-schrift wordt ook gebruikt voor het schrijven van Sanskriet, Marathi en Nepali. Er is een tamelijk goede overeenkomst tussen de karakters en de klanken die zij weergeven. Het Devanāgarī-schrift is een op lettergrepen gebaseerd schrijfsysteem waarbij elke lettergreep bestaat uit een medeklinker plus een inherente klinker /ə/. Er zijn een aantal regels voor het gebruik van de klinkers. Klinkers worden verschillend opgeschreven, afhankelijk van het feit of ze op zichzelf staan of na een medeklinker. Devanāgarī wordt van links naar rechts geschreven. Zinnen worden gescheiden door verticale lijnen.

Kijk eens naar artikel 1 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens in Devanāgarī en in romanisatie.

– सभी मनुष्यों को गर्व और अधिकारों के मामले में जन्मजात स्वतन्त्रता और समानता प्राप्त है। उन्हे बुद्धि और अन्तरआत्मा की देन है और परस्पर उन्हें भाईचारे के भाव से बर्ताव करना चाहिये ।

Alle menselijke wezens worden vrij en gelijk in waardigheid en rechten geboren. Zij zijn begiftigd met verstand en geweten en dienen zich jegens elkaar in een geest van broederschap te gedragen.

Did You Know?

Hindi woorden in het Engels
Engels heeft een aantal woorden aan het Hindi ontleend. Daaronder zijn deze bekende: