(THE CONVERSATION) 10 października 2020 roku, młody Włoch o imieniu Carlo Acutis został beatyfikowany podczas specjalnej mszy w mieście Asyż, stawiając zmarłego nastolatka o krok od świętości. Pozwala to katolikom czcić go jako „Błogosławionego Carlo Acutisa.”
Acutis zmarł na białaczkę w 2006 roku, w wieku 15 lat. Podobnie jak inni chłopcy w jego wieku, interesował się komputerami, grami wideo i Internetem. Był też gorliwym katolikiem, który codziennie chodził na mszę i namówił matkę, by również regularnie w niej uczestniczyła. Jednym z jego ulubionych projektów było zaprojektowanie strony internetowej zawierającej listę cudów na całym świecie związanych z chlebem i winem konsekrowanym podczas mszy, uważanych przez katolików za ciało i krew Chrystusa.
Po jego śmierci, mieszkańcy miasta zaczęli przypisywać cuda jego wstawiennictwu, w tym narodziny bliźniąt jego własnej matce cztery lata po jego śmierci. Jego sprawa trafiła do Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych, jednego z urzędów wchodzących w skład papieskiej struktury administracyjnej – Kurii – Kościoła katolickiego. Zapoczątkowało to proces jego oficjalnej kanonizacji w Kościele rzymskokatolickim.
Dla niekatolików nadanie potencjalnej świętości osobie, która zmarła tak młodo, może wydawać się zastanawiające. Jako badacz średniowiecznej liturgii i kultury wiem, że istniała długa historia włączania dzieci do grona świętych zatwierdzonych do oficjalnego uznania i czci.
Kto zostaje świętym
Przez pierwsze tysiąc lat historii zachodniego chrześcijaństwa, nie było w Rzymie formalnego procesu ogłaszania zmarłych osób świętymi. W starożytności chrześcijanie, którzy stali się męczennikami lub zostali uwięzieni jako spowiednicy podczas prześladowań, byli czczeni po śmierci ze względu na siłę swoich przekonań. Uważano ich za doskonalszych chrześcijan, ponieważ wybrali śmierć, a nie wyrzekli się wiary.
Z tego powodu wierzono, że męczennicy są blisko zjednoczeni z Chrystusem w niebie. Ludzie modlili się przy ich grobach, prosząc męczenników o wstawiennictwo u Chrystusa o pomoc w problemach duchowych lub materialnych, takich jak uzdrowienie z choroby.
Cuda były przypisywane ich interwencji, ponieważ chrześcijanie wierzyli, że groby męczenników były świętymi miejscami, gdzie mogli uzyskać dostęp do uzdrawiającej mocy łaski Bożej.
Po tym, jak chrześcijaństwo rozprzestrzeniło się w Europie, inni chrześcijanie, którzy prowadzili życie o niezwykłej świętości, byli również czczeni w ten sam sposób. Należeli do nich biskupi i księża, mnisi i mniszki oraz inni świeccy o wyjątkowej cnocie.
Wszyscy ci święci byli czczeni lokalnie, za zgodą miejscowego biskupa. Jednak pierwszym świętym, który został oficjalnie kanonizowany przez papieża – papieża Jana XV – był święty Ulryk z Augsburga. Ulryk pełnił funkcję biskupa Augsburga przez prawie 50 lat, budując kościoły, ożywiając duchowieństwo i pomagając mieszkańcom oprzeć się oblężeniu przez najeźdźców.
Jego kanonizacja miała miejsce w A.D. 993 po tym, jak miejscowy biskup poprosił papieża o złożenie deklaracji.
Od tego czasu papieże przewodniczyli procesowi kanonizacyjnemu, a ustalona procedura badania potencjalnych kandydatów została ustanowiona jako część papieskiej biurokracji w Rzymie. Po Soborze Watykańskim II, który odbył się w latach 1962-1965, wzywającym do nowej wizji roli Kościoła w świecie XX wieku, proces został zaktualizowany.
Dzisiaj proponowani kandydaci otrzymują tytuł „Sługa Boży”. Jeśli zostali zamęczeni lub zabici „w nienawiści do wiary”, przechodzą do przedostatniego etapu – beatyfikacji – i otrzymują tytuł „Błogosławiony”. Osoby nie będące męczennikami, jeśli udowodnią, że żyły w „heroicznej cnocie”, otrzymują tytuł „Czcigodny Sługa Boży”
Dojście do beatyfikacji wymaga wyraźnego dowodu cudu, często uzdrowienia, które, jak się uważa, było wynikiem bezpośredniej modlitwy do Sługi Bożego z prośbą o pomoc. Twierdzenia o cudach uzdrowienia są dokładnie badane przez zespół ekspertów medycznych. Do kanonizacji wymagany jest drugi cud.
Dlaczego dzieci są święte?
W ciągu wieków kilkoro dzieci zostało ogłoszonych „błogosławionymi” lub „świętymi.”
Jedna grupa dzieci-świętych była czczona od późnej starożytności z powodu wzmianek o nich w Ewangeliach: Święci Niewinni. W Ewangelii Mateusza król Herod, zagrożony pogłoskami o narodzinach nowego króla, wysyła żołnierzy do Betlejem, aby zabili wszystkie niemowlęta i małe dzieci płci męskiej. Te dzieci stały się znane jako Święci Niewinni.
Ze względu na ich związek z historią narodzin Jezusa, gdzieś w piątym wieku upamiętnienie Świętych Niewinnych zostało ustalone w tygodniu Bożego Narodzenia, 28 grudnia w Kościele Zachodnim. Dzień ten jest obchodzony przez wszystkich katolików nawet dzisiaj.
Niekiedy święci dziecięcy byli kanonizowani jako część większej grupy męczenników. Na przykład, wśród tych zamęczonych w Chinach za wiarę chrześcijańską jest 120 chińskich katolików zabitych między 1648 a 1930 rokiem. Członkowie zostali uznani za niezachwiane oddanie wierze katolickiej w kilku okresach intensywnych prześladowań.
Zostali oni kanonizowani przez papieża św. Jana Pawła II w 2000 roku. W homilii wygłoszonej tego dnia papież w sposób szczególny wspomniał o bohaterskiej śmierci dwóch z nich: 14-letniej Anny Wang i 18-letniej Chi Zhuzi, obie zmarłe w 1900 r.
Inni dziecięcy święci zostali kanonizowani jako osoby indywidualne. Jednym z nowoczesnych przykładów jest Maria Goretti, włoska chłopka zamordowana w 1902 roku. Mając zaledwie 11 lat, była sama w domu, który jej zubożała rodzina dzieliła z inną rodziną, kiedy została zaatakowana przez młodego dorosłego syna tej rodziny.
Próbował ją zgwałcić i dźgnął ją nożem, kiedy go odepchnęła. Maria zmarła następnego dnia w szpitalu po stwierdzeniu, że przebaczyła swojemu napastnikowi i modliła się, aby Bóg przebaczył także jemu.
Wiadomość o tym szybko rozeszła się po Włoszech, a historie o cudach pojawiły się wkrótce potem. Maria została kanonizowana w 1950 roku i szybko stała się popularną patronką młodych dziewcząt.
Kilku dziecięcych świętych zostało uznanych za osoby, które wykazały się heroiczną cnotą w inny sposób. W 1917 r. troje dzieci chłopskich z miasta Fatima w Portugalii twierdziło, że otrzymało wizje Najświętszej Maryi Panny. Wieść o tym rozeszła się szeroko, a miejsce to stało się popularnym miejscem pielgrzymek. Najstarsze dziecko, Łucja, została zakonnicą i dożyła dziewięćdziesiątki; jej proces o świętość jest nadal w toku.
Jednakże jej dwaj kuzyni, Franciszek i Hiacynta Marto, zmarli młodo z powodu powikłań grypy hiszpanki: Franciszek w 1918 r. w wieku 10 lat, a Hiacynta w 1919 r., w wieku 9 lat. Oboje zostali beatyfikowani w 2000 r. przez papieża św. Jana Pawła II i kanonizowani przez papieża Franciszka w 2017 r.
Byli pierwszymi świętymi dziecięcymi, którzy nie byli męczennikami. To ich „heroizm” i „życie modlitwy” było uważane za święte. Byli też inni dziecięcy święci, którzy zostali kanonizowani z powodów innych niż męczennicy, a mimo to prowadzili życie uważane za wzorowe.
Ale byli też tacy, którzy zostali usunięci z oficjalnej listy świętych z powodu szczegółów, które zostały później ujawnione. Jednym z takich przypadków był 2-letni chrześcijański chłopiec Szymon z Trydentu we Włoszech, którego ciało zostało znalezione w piwnicy żydowskiej rodziny w 1475 roku. Ciało Szymona zostało wystawione na widok publiczny i przypisywano mu cuda. Dopiero 300 lat później Żydzi z Trydentu zostali oczyszczeni z zarzutu morderstwa. W 1965 roku jego imię zostało usunięte z kalendarza świętych przez papieża Pawła VI.
Niemniej jednak ta długa historia pokazuje, że świętość nie ogranicza się do osób dorosłych, które żyły w odległej przeszłości. W oczach Kościoła katolickiego również zwykły nastolatek w XXI wieku może być godny czci.
.