Prowadząc badania psychologiczne, chcemy wiedzieć, co myślą ludzie. Chcemy dotrzeć do prawdy o ich myślach i uczuciach, abyśmy mogli dowiedzieć się czegoś o sposobie funkcjonowania ludzi. W idealnym świecie wszyscy uczestnicy udzielaliby szczerych i jasnych odpowiedzi na temat swoich najskrytszych myśli – ale wiemy, że nie zawsze tak jest.

Uczestnicy czasami zgadują, o co chodzi badaczowi, albo zmieniają swoje odpowiedzi lub zachowania w różny sposób, w zależności od eksperymentu lub środowiska. Nazywa się to tendencyjnością uczestnika lub tendencyjnością odpowiedzi i może mieć ogromny wpływ na wyniki badań.

Od zarania badań psychologicznych, samo-sprawozdawczość była wykorzystywana do uzyskiwania wglądu, i prawie tak samo długo było wiadomo, że ta tendencyjność uczestnika może – i często tak się dzieje – produkować znaczącą ilość błędów.

Ten artykuł jest częścią naszej serii na temat tendencyjności w badaniach! Omówiliśmy również stronniczość badacza i stronniczość selekcji.

Participant bias jest powszechnie uważany za reakcję uczestnika wyłącznie na to, co myśli, że badacz chce, ale może to również wystąpić z mniej oczywistych powodów, jak widzimy poniżej.

Jednym z dodatkowo mylących skutków stronniczości uczestnika jest to, że wyniki badań mogą często nadal wykazywać wewnętrzną ważność (gdzie wnioski oparte na ustaleniach wydają się być poprawne). Dlatego trudno jest określić, czy zjawisko to w ogóle występuje, a próby jego skorygowania są jeszcze bardziej utrudnione.

Jak w przypadku wszystkiego, co zwiększa błędy w badaniach, jasne jest, że świadomość występowania zjawiska participant bias i kontrolowanie jego skutków od początku eksperymentu może być kluczowe dla sukcesu naukowego.

Przedstawimy teraz niektóre sposoby występowania zjawiska participant bias i co możemy zrobić, aby zmniejszyć jego skutki. Oczywiście, żadne badanie nigdy nie będzie doskonałe, ale przy odrobinie ostrożności i przygotowania możemy się do niego zbliżyć.

Co to jest stronniczość? Efekt pożądania społecznego

Jednym z bardziej rozpowszechnionych czynników, które kształtują odpowiedzi uczestników, jest efekt pożądania społecznego (znany jako błąd pożądania społecznego). Uczestnicy często chcą zaprezentować najlepsze wersje samych siebie, lub przynajmniej wersję, która jest społecznie akceptowana. Dlatego też uczestnikom może być trudno naprawdę otworzyć się, gdy chodzi o drażliwe tematy.

Rozważmy pytanie, które odnosi się do drażliwych tematów, takich jak dochody jednostki, jej religia lub jej życzliwość. Istnieje bardzo realna presja na uczestników, aby dostosowali się do tego, co postrzegają jako społecznie pożądane. Mogą oni zatem zniekształcić swoje odpowiedzi do tego, co uważają za najlepsze, zamiast udzielić szczerej odpowiedzi.

Jak możemy temu zapobiec?

Jest wiele rzeczy, które można zrobić, aby złagodzić skutki uprzedzeń związanych z pożądaniem społecznym.

Dzięki zapewnieniu, że uczestnicy wiedzą, że ich dane są naprawdę poufne, będą bardziej skłonni ujawnić prawdę, nawet jeśli nie wierzą, że jest to bardzo pożądane społecznie. Biorąc to o krok dalej, całkowita anonimowość – w której eksperymentator nigdy nie spotyka uczestnika – może zapewnić jednostce poczucie bezpieczeństwa, które sprzyja ujawnieniu szczególnie wrażliwych informacji.

Co więcej, ważne jest, aby informacje zostały przedstawione w sposób wolny od osądu. Dotyczy to wszystkiego, począwszy od reklamy badania, sformułowania pytań i sposobu, w jaki informacja jest traktowana później (badacz, który traktuje wrażliwe lub tabuizowane tematy z szacunkiem podczas publikacji, da więcej zaufania potencjalnym uczestnikom również w przyszłości).

Technika odpowiedzi losowej

Jedna z genialnych metod próbujących kontrolować uprzedzenia związane z pożądaniem społecznym jest nazywana techniką odpowiedzi losowej. Obejmuje ona, jak sama nazwa wskazuje, randomizację odpowiedzi. W praktyce odbywa się to poprzez powiedzenie uczestnikom, by rzucili monetą i powiedzieli „tak”, jeśli moneta wyląduje na rewersie, oraz by powiedzieli prawdę, jeśli moneta wyląduje na reszce (lub którakolwiek strona została określona jako „prawdziwa” strona monety).

W ten sposób tylko uczestnik wie, czy mówi prawdę (oczywiście ważne jest, by eksperymentator nie widział wyników rzutów monetą). Zapewnia to dodatkową warstwę bezpieczeństwa, ponieważ nawet jeśli wyniki uczestnika zostałyby ujawnione lub poznane, nie byłoby możliwe stwierdzenie, które z jego odpowiedzi są prawdziwe, a które nie. To może być szczególnie pomocne, jeśli uczestnik obawia się prawnych reperkusji za swoje odpowiedzi.

Ta metoda wymaga dość dużej wielkości próby , i że liczba odpowiedzi na „nie” (lub strona „prawda” monety) powinna być podwojona po zebraniu danych. Jest to spowodowane założeniem, że istnieje tyle samo uczestników w grupie, którzy powinni powiedzieć „nie”, ale kazano im powiedzieć „tak” bez względu na wszystko.

What’s the Bias? The Halo Effect

Kiedy kogoś lubimy, często nie dostrzegamy jego wad lub błędów, starając się widzieć w nim to, co najlepsze. Odnosi się to nie tylko do ludzi, ale także do naszych doświadczeń z wieloma rzeczami w życiu. Jeśli chcemy zmierzyć myśli jednostki na temat czegoś, możemy przewidzieć, że jeśli ma ona pozytywną opinię na ten temat, będzie miała również pozytywną opinię na temat rzeczy, które są z tym związane.

Ta tendencyjność działa również w przeciwnym kierunku – odwrotny efekt halo (lub „efekt diabła”) oznacza, że jednostka może źle zareagować na coś, jeśli jest to już związane z negatywnie postrzeganą osobą lub rzeczą. Może się to zdarzyć nawet wtedy, gdy osoba miałaby neutralną, a nawet pozytywną opinię na dany temat, gdyby był on związany z czymś lub kimś innym.

Oba te uprzedzenia są przykładami poznawczych efektów przeniesienia i mogą mieć ogromny wpływ na to, jak postrzegamy świat.

Jak możemy temu zapobiec?

Ta stronniczość może być trudna do kontrolowania, ponieważ ludzie oczywiście mają szereg z góry przyjętych opinii na temat prawie wszystkiego, co napotykają w życiu. Jednym ze sposobów radzenia sobie z tą tendencyjnością jest unikanie kształtowania wyobrażeń lub doświadczeń uczestników przed zetknięciem się z materiałem eksperymentalnym.

Nawet podanie pozornie niewinnych szczegółów może skłonić jednostkę do sformułowania teorii lub myśli, które mogą wpłynąć na jej odpowiedzi lub zachowanie. Dlatego ważne jest, aby dostarczyć uczestnikowi tylko te informacje, które są potrzebne do wykonania zadania i unikać zbędnych szczegółów.

Ponadto, posiadanie dużej próby rzadko jest złą rzeczą dla eksperymentu, a w tym przypadku jest szczególnie użyteczne. Jeśli mamy dużą liczbę uczestników, wtedy zwiększamy prawdopodobieństwo uzyskania naszych danych z mieszanej populacji, która odzwierciedla populację w ogóle. Jeśli jest to zrównoważone dla negatywnych i pozytywnych opinii (lub raczej, jest zrównoważone proporcjonalnie do naturalnej populacji), to nadal możemy wyciągać wnioski z tej grupy.

What’s the Bias? Yea- and Nay-saying / Acquiescence

This bias can emerge in self-reporting measures (such as questionnaires that are completed by the participant), and relates to participants showing an increased proclivity to respond with „yes” to „yes” or „no” questions, or to simply respond with all „yes” or „no” answers throughout.

Istnieje kilka powodów, dla których ten efekt może się pojawić, od uczestnika dążącego do zakłócenia badań, próby zadowolenia eksperymentatora poprzez przyzwolenie, oraz w wyniku zmęczenia uczestnika.

Jak możemy temu zapobiec?

Istnieje na szczęście kilka sposobów, w których można zapobiec tej tendencyjności i / lub ją skorygować. Jedną z najprostszych metod jest upewnienie się, że pytania są wyważone w ich sformułowaniach.

Upewnienie się, że nie ma żadnych pytań naprowadzających jest ważne dla wszystkich ankiet, kwestionariuszy lub wywiadów, ale jest szczególnie istotne w tym przypadku.

To również wiąże się z social desirability bias – spróbuj upewnić się, że pytania nie są sformułowane w taki sposób, aby uczestnik myślał, że ma społeczny obowiązek odpowiedzieć w określony sposób. Takie podejście jest znacznie bardziej prawdopodobne, aby uzyskać prawdziwe odpowiedzi.

Co więcej, wyważenie pytań w celu ujawnienia sprzecznych informacji może pomóc dostrzec błędne wzorce odpowiedzi. W praktyce oznacza to zadawanie przeciwstawnie sformułowanych pytań przez cały czas trwania badania. Jeśli więc uczestnik jest pytany „czy lubisz psychologię?”, to powinno być również pytanie, które pyta „czy nie lubisz psychologii?”. Jeśli uczestnik odpowiedział „tak” na oba pytania, może być problem z jego odpowiedziami.

Dodatkowo, liczba pytań nie powinna być większa niż jest to konieczne – zbyt wiele pytań zwiększa szansę na wywołanie zmęczenia uczestnika, co prowadzi do odpowiedzi udzielanych bez zastanowienia.

Rozwiązanie z biosensorami

Oprócz powyższych kroków, istnieje kilka sposobów, w jaki biosensory mogą być łatwo wykorzystane do zmniejszenia efektów stronniczości uczestników w badaniach.

Proste jest dodanie kolejnej przeciwwagi do mylących efektów stronniczości uczestników z iMotions. Można łatwo wykorzystać biosensory do ochrony przed zniekształcającymi efektami, a także przeprowadzić sam eksperyment wewnątrz oprogramowania. Zapewnia to platformę all-in-one zarówno do prowadzenia badań, jak i do upewnienia się, że badania są tak wolne od uprzedzeń, jak to tylko możliwe.

Jednym z przykładów jest obliczanie asymetrii czołowej z pomiarów EEG. Jeśli istnieje zwiększona aktywność fal alfa w lewej półkuli mózgu, w stosunku do prawej, uczestnik jest prawdopodobnie zaangażowany przez bodziec (odwrotnie, zwiększona aktywność fal alfa prawej półkuli wskazuje na uczucia unikania). Zapewnia to metrykę entuzjazmu do badania uczuć uczestnika w odniesieniu do przedmiotowej sprawy.

Ponadto, śledzenie oczu może być wykorzystywane do pomiaru uwagi, ujawniając uprzedzenia w tym, jak bardzo uczestnik jest zainteresowany bodźcami (istnieją również zachęcające badania, które odnoszą wielkość źrenic do oszustwa, zapewniając kolejną metrykę do odkrywania prawdziwych uczuć uczestnika). W połączeniu z analizą wyrazu twarzy, możemy zacząć ujawniać walencję emocjonalną odczuwaną przez uczestnika.

Siła badań psychologicznych polega na tym, że wiemy jak najwięcej
możliwości o uczestnikach. Dzięki połączeniu wielu czujników w iMotions, dane potrzebne do podejmowania decyzji dotyczących uprzedzeń i wniosków są łatwe do uzyskania i zrozumienia. Usprawnia to etapy osiągania solidnych wyników i zwiększa wiarygodność badań.

Wpływ uprzedzeń w badaniach może być trudny do zapobieżenia i trudny do skorygowania, nawet jeśli ich skutki są znane. Zapewnienie i utrzymanie wysokiego poziomu wiarygodności jest jednak kluczowym elementem badań. Korzystając z powyższych informacji, uzupełnionych o biosensory, można ograniczyć wpływ uprzedzeń uczestników, gwarantując, że wszystko, co pozostanie, to prawda.

Ten artykuł jest częścią naszej serii na temat uprzedzeń w badaniach! Omówiliśmy również stronniczość badacza, którą możesz przeczytać klikając tutaj, oraz stronniczość selekcyjną, którą możesz przeczytać klikając tutaj.

Jeśli chcesz uzyskać więcej informacji na temat tego, jak zaprojektować idealne badanie, kliknij poniżej, aby pobrać nasz darmowy kieszonkowy przewodnik po projektowaniu eksperymentów i kontynuować swoją drogę do eksperymentalnego sukcesu!

McCambridge, J., de Bruin, M., & Witton, J. (2012). The Effects of Demand Characteristics on Research Participant Behaviours in Non-Laboratory Settings: A Systematic Review. Plos ONE, 7(6), e39116. doi: 10.1371/journal.pone.0039116

Gove, W., & Geerken, M. (1977). Response Bias in Surveys of Mental Health: An Empirical Investigation. American Journal Of Sociology, 82(6), 1289-1317. doi: 10.1086/226466

Greenberg, B., Abul-Ela, A., Simmons, W., & Horvitz, D. (1969). The Unrelated Question Randomized Response Model: Theoretical Framework. Journal Of The American Statistical Association, 64(326), 520. doi: 10.2307/2283636

Warner, S. (1965). Randomized Response: A Survey Technique for Eliminating Evasive Answer Bias. Proszę spojrzeć na Kartę Praw Podstawowych w następujący sposób:

Tourangeau, R., Rasinski, K., Bradburn, N., & D’Andrade, R. (1989). Carryover Effects in Attitude Surveys. Public Opinion Quarterly, 53(4), 495. doi: 10.1086/269169

Knowles, E., & Nathan, K. (1997). Acquiescent Responding in Self-Reports: Cognitive Style or Social Concern? Journal Of Research In Personality, 31(2), 293-301. doi: 10.1006/jrpe.1997.2180

Cronbach, L. (1942). Studies of acquiescence as a factor in the true-false test. Journal Of Educational Psychology, 33(6), 401-415. doi: 10.1037/h0054677

Dionisio, D., Granholm, E., Hillix, W., & Perrine, W. (2001). Differentiation of deception using pupillary responses as an index of cognitive processing. Psychophysiology, 38(2), 205-211. doi: 10.1111/1469-8986.3820205

.