Ocena | Biopsychologia | Porównawcza | Poznawcza | Rozwojowa | Językowa | Różnice indywidualne | Osobowość | Filozoficzna | Społeczna |
Metody | Statystyka | Kliniczna | Edukacyjna | Przemysłowa | Zawodowa | Psychologia świata |
Psychologia społeczna:Altruizm -Atrybucja -Postawy -Konformizm -Dyskryminacja -Grupy -Stosunki interpersonalne -Obediencja -Uprzedzenia -Normy -Postrzeganie -Indeks -Okres
Honne i tatemae to japońskie słowa opisujące rozpoznawane zjawiska społeczne.
Definicja
Honne (本音?) odnosi się do prawdziwych uczuć i pragnień osoby. Te mogą być sprzeczne z tym, co jest oczekiwane przez społeczeństwo lub co jest wymagane zgodnie z pozycji i okoliczności, i są często trzymane w ukryciu, z wyjątkiem z najbliższymi przyjaciółmi.
Tatemae (建前?), dosłownie „fasada”, jest zachowaniem i opiniami, które ktoś prezentuje publicznie. Tatemae jest tym, co jest oczekiwane przez społeczeństwo i wymagane w zależności od pozycji i okoliczności, które mogą lub nie mogą być zgodne z naszym honne.
Różnica honne/tatemae jest uważana za najważniejszą w japońskiej kulturze. Sam fakt, że Japończycy mają pojedyncze słowa dla tych pojęć prowadzi niektórych specjalistów Nihonjinron do postrzegania tej konceptualizacji jako dowód większej złożoności i sztywności w japońskiej etykiecie i kulturze.
Przyczyny
Honne i tatemae są prawdopodobnie koniecznością kulturową wynikającą z dużej liczby ludzi żyjących w stosunkowo małym wyspiarskim kraju. Nawet z nowoczesnymi technikami rolniczymi, Japonia produkuje dziś tylko 39% żywności potrzebnej do wyżywienia swoich obywateli, więc przed nastaniem ery nowoczesnej, bliska współpraca i unikanie konfliktów miały kluczowe znaczenie w życiu codziennym. Z tego powodu Japończycy zadają sobie wiele trudu, aby uniknąć konfliktu, szczególnie w kontekście dużych grup.
Konflikt pomiędzy honne i giri (zobowiązaniami społecznymi) jest jednym z głównych tematów japońskiego dramatu na przestrzeni wieków. Stereotypowo, protagonista musiałby wybrać pomiędzy wypełnianiem swoich obowiązków wobec rodziny lub pana feudalnego, a kontynuowaniem zakazanego romansu. W końcu śmierć byłaby jedynym wyjściem z dylematu.
Efekt
Współczesne zjawiska takie jak hikikomori i pasożytnicze single są postrzegane jako przykłady narastającego problemu późnej kultury japońskiej, polegającego na tym, że nowe pokolenie dorasta, nie mogąc poradzić sobie z zawiłościami honne/tatemae i presją coraz bardziej materialistycznego społeczeństwa.
Debata na temat tego, czy tatemae i honne są unikalnie japońskimi zjawiskami trwa na Zachodzie, szczególnie wśród tych w antropologicznych i artystycznych dziedzinach.
Niebezpieczeństwo kulturalizmu
Niektórzy uczeni twierdzą, że koncepcje honne i tatemae powinny być analizowane bardzo ostrożnie, aby uniknąć pułapki kulturystycznego spojrzenia na Japonię i Japończyków, które nie odpowiada rzeczywistości. Pojęcia tatemae (建前) i honne (本音) można bardzo łatwo powiązać z Nihonjinron, punktem widzenia, który uznaje społeczeństwo japońskie za całkowicie homogeniczne, zakładając, że Japończycy różnią się radykalnie od wszystkich innych znanych nam narodów, czego przykładem jest opinia autorki Chie Nakane. Wielu japońskich badaczy, takich jak Yoshihiko Amino i Eiji Oguma, twierdzi, że te nacjonalistyczne wizje są tylko iluzją, i poprzez swoje prace próbowali zdekonstruować błędne przekonanie o homogenicznym japońskim narodzie i ideę, że zasady japońskiego społeczeństwa mogą być zrozumiałe tylko dla rodowitych Japończyków, a nie obcokrajowców.