Dzieciństwo i wczesny aktywizm
Córka głośnego działacza społecznego i pedagoga, Yousafzai była doskonałą uczennicą. Jej ojciec – który założył i zarządzał szkołą, do której uczęszczała, Khushal Girls High School and College w mieście Mingora – zachęcał ją do podążania jego ścieżką. W 2007 roku dolina Swat, niegdyś miejsce wakacji, została najechana przez TTP. Kierowana przez Maulanę Fazlullaha, TTP zaczęła narzucać surowe prawo islamskie, niszcząc lub zamykając szkoły dla dziewcząt, zakazując kobietom odgrywania jakiejkolwiek aktywnej roli w społeczeństwie i przeprowadzając samobójcze zamachy bombowe. Yousafzai i jej rodzina uciekli z regionu dla własnego bezpieczeństwa, ale wrócili, gdy napięcia i przemoc osłabły.
1 września 2008 roku, kiedy Yousafzai miała 11 lat, jej ojciec zabrał ją do lokalnego klubu prasowego w Peszawarze, aby zaprotestować przeciwko zamykaniu szkół, a ona wygłosiła swoje pierwsze przemówienie-„How Dare the Taliban Take Away My Basic Right to Education?”. Jej przemówienie zostało nagłośnione w całym Pakistanie. Pod koniec 2008 roku TTP ogłosiła, że wszystkie szkoły dla dziewcząt w Swat zostaną zamknięte 15 stycznia 2009 roku. British Broadcasting Corporation (BBC) zwróciła się do ojca Yousafzai w poszukiwaniu kogoś, kto mógłby napisać dla nich bloga o tym, jak to jest żyć pod rządami TTP. Pod nazwiskiem Gul Makai, Yousafzai zaczęła regularnie pisać wpisy dla BBC Urdu o swoim codziennym życiu. Od stycznia do początku marca tego roku napisała 35 wpisów, które zostały również przetłumaczone na język angielski. Tymczasem TTP zamknął wszystkie szkoły dla dziewcząt w Swat i wysadził w powietrze ponad 100 z nich.
W lutym 2009 Yousafzai po raz pierwszy wystąpiła w telewizji, kiedy została przesłuchana przez pakistańskiego dziennikarza i gospodarza talk show Hamid Mir w Pakistanie bieżących wydarzeń Capital Talk. Pod koniec lutego TTP, w odpowiedzi na rosnącą krytykę w całym Pakistanie, zgodziła się na zawieszenie broni, zniosła restrykcje wobec dziewcząt i pozwoliła im uczęszczać do szkoły pod warunkiem, że będą nosić burki. Jednak przemoc powróciła zaledwie kilka miesięcy później, w maju, a rodzina Yousafzai została zmuszona do szukania schronienia poza Swatem, dopóki armia pakistańska nie zdołała wyprzeć TTP. Na początku 2009 roku reporter The New York Times Adam Ellick współpracował z Yousafzai przy tworzeniu filmu dokumentalnego Class Dismissed, 13-minutowej opowieści o zamknięciu szkoły. Ellick nakręcił z nią drugi film, zatytułowany A Schoolgirl’s Odyssey. New York Times zamieścił oba filmy na swojej stronie internetowej w 2009 roku. Tego lata spotkała się ze specjalnym wysłannikiem USA do Afganistanu i Pakistanu, Richardem Holbrooke’em, i poprosiła go o pomoc w jej wysiłkach na rzecz ochrony edukacji dziewcząt w Pakistanie.
Wraz z ciągłymi występami Yousafzai w telewizji i relacjami w lokalnych i międzynarodowych mediach, w grudniu 2009 roku stało się jasne, że jest ona młodą blogerką BBC. Gdy jej tożsamość stała się znana, zaczęła zdobywać powszechne uznanie za swój aktywizm. W październiku 2011 r. została nominowana przez działacza na rzecz praw człowieka Desmonda Tutu do International Children’s Peace Prize. W grudniu tego samego roku otrzymała pierwszą pakistańską Narodową Nagrodę Pokojową dla Młodzieży (później przemianowaną na Narodową Nagrodę Pokojową im. Malali).