Widoki na Chiny stały się bardziej negatywne w ostatnich latach w wielu rozwiniętych gospodarkach, a nieprzychylne opinie wzrosły w ciągu ostatniego roku, pokazuje nowy sondaż Pew Research Center z 14 krajów. Obecnie większość respondentów w każdym z badanych krajów ma negatywną opinię o Chinach. W Australii, Wielkiej Brytanii, Niemczech, Holandii, Szwecji, Stanach Zjednoczonych, Korei Południowej, Hiszpanii i Kanadzie negatywne opinie osiągnęły najwyższy poziom od czasu, gdy ośrodek rozpoczął badania na ten temat ponad dekadę temu.

Negatywne opinie o Chinach wzrosły najbardziej w Australii, gdzie 81% respondentów twierdzi, że postrzega ten kraj nieprzychylnie, co oznacza wzrost o 24 punkty procentowe od zeszłego roku. W Wielkiej Brytanii, około trzy czwarte respondentów postrzega ten kraj negatywnie – wzrost o 19 punktów procentowych. W Stanach Zjednoczonych negatywne opinie na temat Chin wzrosły o prawie 20 punktów procentowych od czasu objęcia urzędu przez prezydenta Donalda Trumpa, wzrastając o 13 punktów od zaledwie zeszłego roku.

Wzrost nieprzychylnych opinii następuje w obliczu powszechnej krytyki sposobu, w jaki Chiny poradziły sobie z pandemią koronawirusa. Wśród 14 badanych narodów, mediana 61% twierdzi, że Chiny wykonały złą robotę radząc sobie z epidemią. To o wiele więcej niż twierdzi, że ich własny kraj lub organizacje międzynarodowe, takie jak Światowa Organizacja Zdrowia czy Unia Europejska, poradziły sobie z pandemią COVID-19. Jedynie Stany Zjednoczone otrzymały więcej negatywnych ocen od badanej opinii publicznej, z medianą 84% twierdzących, że USA źle poradziły sobie z epidemią koronawirusa.

Niezadowolenie ze sposobu, w jaki Chiny poradziły sobie z pandemią COVID-19, również zabarwia zaufanie ludzi do chińskiego prezydenta Xi Jinpinga. Mediana 78% twierdzi, że nie ma zbyt dużego lub żadnego zaufania do niego w kwestii właściwego postępowania w sprawach światowych, w tym co najmniej siedem na dziesięć osób w każdym kraju objętym badaniem. Ten brak zaufania do Xi jest na historycznie wysokim poziomie we wszystkich krajach, dla których dostępne są dane dotyczące trendów, z wyjątkiem Japonii i Hiszpanii. W większości krajów odsetek osób twierdzących, że nie mają do niego zbyt dużego lub żadnego zaufania, wzrósł od zeszłego roku dwucyfrowo. Na przykład w Holandii, podczas gdy w zeszłym roku około połowa nie ufała Xi, dziś 70% mówi to samo – wzrost o 17 punktów procentowych.

Ale nawet w miarę wzrostu obaw związanych z Xi, w większości krajów więcej osób ma zaufanie do prezydenta Xi niż do prezydenta Trumpa. Na przykład w Niemczech 78% twierdzi, że nie ma zaufania do Xi – ale 89% mówi to samo o Trumpie. Mimo to, podczas gdy globalny wizerunek Xi jest nieco lepszy niż Trumpa, jest on jednak znacznie gorszy niż kilku innych światowych przywódców, o których pytano, w tym kanclerz Niemiec Angeli Merkel, prezydenta Francji Emmanuela Macrona i premiera Wielkiej Brytanii Borisa Johnsona.

Jeśli chodzi o postrzeganie siły gospodarczej, Chiny wypadają w sondażu stosunkowo dobrze. Z czterech opcji podanych, ludzie w większości krajów ankietowanych są najbardziej skłonni do postrzegania Chin jako najlepszej gospodarki na świecie. Jest to szczególnie prawdziwe w Europie, gdzie pluralizm lub większość w każdym kraju objętym badaniem twierdzi, że Chiny są wiodącą światową potęgą gospodarczą. Poza samymi Stanami Zjednoczonymi – gdzie 52% Amerykanów twierdzi, że USA są wiodącą światową potęgą gospodarczą – tylko w Japonii (53%) i Korei Południowej (77%) więcej osób wymienia USA niż Chiny.

Ale nawet jeśli pluralizm lub większość w większości krajów zauważa siłę gospodarczą Chin w stosunku do USA, opinia ta w niewielkim stopniu zmienia nastawienie do Chin w szerszym zakresie. W prawie każdym kraju objętym badaniem ludzie, którzy wymieniają Chiny jako największą potęgę gospodarczą, oraz ludzie, którzy wymieniają Stany Zjednoczone, są w równym stopniu skłonni mieć negatywne poglądy na temat Chin. Własne portfele mają również niewielki wpływ na ich poglądy na temat Chin. W większości krajów objętych badaniem osoby o wyższym poziomie dochodów równie często jak osoby o niższym poziomie dochodów wystawiają krajowi niskie oceny.1

To jedne z ustaleń nowego sondażu Pew Research Center, przeprowadzonego od 10 czerwca do 3 sierpnia 2020 r. wśród 14 276 dorosłych w 14 krajach.

Negatywne poglądy na temat Chin rosną

Większość w każdym z 14 krajów objętych badaniem ma nieprzychylne poglądy na temat Chin. W większości krajów, około trzy czwarte lub więcej osób postrzega ten kraj w negatywnym świetle. W Hiszpanii, Niemczech, Kanadzie, Holandii, Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Korei Południowej, Szwecji i Australii negatywne opinie osiągnęły najwyższy poziom w ciągu 12 lub więcej lat, kiedy Pew Research Center prowadziło badania w tych krajach.

Około jedna trzecia lub więcej w Belgii, Danii, Wielkiej Brytanii, Szwecji, Kanadzie, Stanach Zjednoczonych, Australii i Japonii również ma bardzo niekorzystne poglądy na temat Chin. In both the UK and Australia, this is more than twice as many as said they had very unfavorable views of China last year.

In most countries, views soured significantly since just last year. Na przykład w Australii – gdzie wysiłki mające na celu zbadanie roli Chin w rozprzestrzenianiu się wirusa COVID-19 doprowadziły do gorących tarć handlowych – negatywne opinie na temat Chin wzrosły o 24 punkty procentowe od 2019 roku. Jest to również największa zmiana rok do roku w Australii, odkąd po raz pierwszy zadano to pytanie w 2008 r.

Negatywne poglądy wzrosły o podwójne cyfry w ciągu ostatniego roku w Wielkiej Brytanii, Niemczech, Holandii, Szwecji, Stanach Zjednoczonych, Korei Południowej i Hiszpanii.

Choć te zmiany od zeszłego roku są wyraźne, w niektórych krajach są one częścią większej trajektorii. W Stanach Zjednoczonych, na przykład, nieprzychylna opinia o Chinach tyka stale w górę od 2018 roku. Podobnie w Korei Południowej, Wielkiej Brytanii, Holandii, Kanadzie i Szwecji, oznacza to drugi rok z rzędu, w którym negatywne poglądy osiągnęły historyczne maksima.

Jak to tradycyjnie miało miejsce w sondażach Pew Research Center, starsi ludzie mają tendencję do bardziej nieprzychylnych poglądów na Chiny niż młodsi. Na przykład w Australii 68% osób poniżej 30 roku życia ma negatywne zdanie o Chinach, w porównaniu z 86% osób w wieku 50 lat i starszych. Jest to również pierwszy rok, w którym większość młodszych Australijczyków ma nieprzychylny pogląd na Chiny; w 2019 roku 45% osób poniżej 30 roku życia zgłosiło to samo.

Również w Stanach Zjednoczonych rok 2020 jest pierwszym rokiem, w którym ponad połowa młodych Amerykanów wyraziła negatywne poglądy wobec Chin. Jedynym krajem objętym badaniem, w którym młodsi ludzie mają bardziej negatywne poglądy na temat Chin niż ich starsi, jest Korea Południowa.

Z kolei wykształcenie odgrywa niewielką rolę w ocenie Chin przez ludzi. W każdym z 14 krajów objętych badaniem osoby z wykształceniem wyższym lub wyższym są równie skłonne mieć negatywne poglądy na temat Chin, jak osoby z niższym wykształceniem. W prawie wszystkich krajach objętych badaniem mężczyźni i kobiety mają jednakowo negatywne poglądy na temat Chin.

W Stanach Zjednoczonych republikanie i osoby niezależne skłaniające się ku Partii Republikańskiej mają bardziej negatywne poglądy na temat Chin niż demokraci i osoby niezależne skłaniające się ku Partii Demokratycznej. Z wyjątkiem USA – gdzie konserwatyści mają bardziej nieprzychylne poglądy na temat Chin niż liberałowie – ideologia ma niewielki lub żaden związek z poglądami na temat Chin w innych krajach objętych badaniem.

Większość uważa, że Chiny nie poradziły sobie dobrze z epidemią COVID-19

Po tym, jak pierwsze przypadki koronawirusa zaczęły pojawiać się w chińskiej prowincji Hubei pod koniec 2019 r., wielu na całym świecie kwestionowało celowość reakcji Chin na epidemię, a inni krytykowali niektóre ze środków, których Pekin użył do powstrzymania wirusa w swoich granicach. Ale w Wuhan, pierwotnym epicentrum epidemii, ścisłe zamknięcie zakończyło się, a liczba nowych przypadków spadła do zera lub prawie do zera do maja.

Wśród 14 badanych gospodarek zaawansowanych większość ocenia odpowiedź Chin na COVID-19 negatywnie. Mediana 61% twierdzi, że Chiny wykonały złą pracę radząc sobie z epidemią koronawirusa, podczas gdy 37% uważa, że kraj wykonał dobrą pracę.

Co najmniej sześć na dziesięć osób w Kanadzie i Stanach Zjednoczonych ocenia postępowanie Chin z koronawirusem jako słabe. Więcej niż połowa w siedmiu narodów europejskich podzielić ten pogląd, w tym 72% w Danii i 65% w Szwecji. Hiszpanie i Włosi są podzieleni, z prawie równymi udziałami mówiącymi, że Chiny poradziły sobie z pandemią dobrze lub źle.

Najbardziej negatywne recenzje odpowiedzi Chin na COVID-19 pochodzą od trzech narodów w regionie Azji i Pacyfiku. Ponad siedem osób na dziesięć w Japonii, Korei Południowej i Australii twierdzi, że Chiny źle poradziły sobie z epidemią koronawirusa, w tym ponad cztery osoby na dziesięć w każdym z tych krajów twierdzą, że zrobiły to bardzo źle.

Oceny radzenia sobie Chin z epidemią koronawirusa są generalnie dużo bardziej negatywne niż oceny wystawiane innym narodom i instytucjom. Obywatele najwyżej oceniają reakcję swojego kraju na koronawirusa (mediana 73% – dobra robota). Z kolei mediana około sześciu na dziesięć osób twierdzi, że Światowa Organizacja Zdrowia i Unia Europejska dobrze poradziły sobie z koronawirusem. Wyjątkiem od tego schematu jest ocena działań Stanów Zjednoczonych w walce z wirusem, które otrzymały jeszcze bardziej negatywne oceny strategii COVID-19: Mediana 84% uważa, że amerykańska odpowiedź na pandemię była zła, podczas gdy zaledwie 15% ocenia ją jako dobrą.

Postrzeganie tego, jak dobrze Chiny poradziły sobie z pandemią koronawirusa, koloryzuje ogólne poglądy ludzi na temat tego kraju. Ci, którzy uważają, że Chiny źle poradziły sobie z pandemią COVID-19, znacznie częściej mają negatywne zdanie o kraju – a różnica ta wynosi co najmniej 20 punktów procentowych w każdym badanym kraju. Na przykład we Włoszech osoby, które twierdzą, że Chiny źle poradziły sobie z pandemią koronawirusa, dwukrotnie częściej deklarują negatywną opinię o Chinach – odpowiednio 82% i 41%.

W Europie więcej osób postrzega Chiny jako największą potęgę gospodarczą świata niż USA.

Przewiduje się, że w 2020 r. wiele głównych gospodarek skurczy się w wyniku pandemii, w tym gospodarki USA, Japonii i strefy euro. Dla kontrastu, chińska gospodarka ma osiągnąć dodatni, choć skromny, wzrost. We wszystkich 14 badanych krajach, poproszonych o ocenę względnej pozycji gospodarczej tych obszarów, mediana 48% wskazała Chiny jako wiodącą potęgę gospodarczą świata. Stany Zjednoczone plasują się na drugim miejscu, z medianą 35% postrzegających je jako światową potęgę gospodarczą.2 Niewiele osób postrzega podobnie Japonię lub kraje UE.

W większości krajów europejskich objętych badaniem, około połowa lub więcej uważa Chiny za światową potęgę gospodarczą, w porównaniu z około jedną trzecią, która mówi to samo o Stanach Zjednoczonych. Oceny pozycji gospodarczej Chin mają dwucyfrową przewagę nad ocenami gospodarki amerykańskiej w siedmiu z dziewięciu krajów europejskich. Na przykład Belgowie są o 22 punkty procentowe bardziej skłonni twierdzić, że Chiny są najlepszą gospodarką, niż wymieniać Stany Zjednoczone (54% w stosunku do 32%). Co najmniej jedna osoba na dziesięć w Niemczech, Danii i Holandii również wymienia kraje UE jako światową potęgę gospodarczą – najwięcej spośród wszystkich krajów objętych badaniem.

Korea Południowa i Japonia to jedyne dwa kraje – poza samymi Stanami Zjednoczonymi – w których więcej osób uważa USA za światową gospodarkę wiodącą niż Chiny. Południowi Koreańczycy są szczególnie skłonni do wymieniania USA, z 77% wskazujących USA jako dominującą gospodarkę światową.

W ciągu ostatnich kilku lat, oceny międzynarodowej pozycji gospodarczej tych krajów generalnie utrzymywały się na stałym poziomie w badanych krajach. Oceny te nie różnią się również w zależności od grupy wiekowej, poziomu wykształcenia lub dochodów, ale mężczyźni częściej niż kobiety twierdzą, że Stany Zjednoczone są wiodącą potęgą gospodarczą świata w połowie badanych krajów.

Małe zaufanie do prezydenta Xi w kwestii właściwego postępowania w sprawach światowych

W 14 badanych krajach mediana 78% twierdzi, że nie ma zaufania do chińskiego prezydenta Xi w kwestii właściwego postępowania w sprawach międzynarodowych, przy czym co najmniej siedem na dziesięć osób w każdym kraju twierdzi, że nie ma zaufania do Xi. Tylko mediana 19% wyraża jakiekolwiek zaufanie.

W Stanach Zjednoczonych większość twierdzi, że w ogóle nie ma zaufania do Xi (55%), a około połowa w Kanadzie mówi to samo (47%). Nie więcej niż jedna czwarta deklaruje, że ma do niego jakiekolwiek zaufanie w każdym z tych krajów.

Europejczycy zgłaszają podobnie niski poziom zaufania do Xi. Jedna trzecia lub więcej w każdym z badanych krajów twierdzi, że w ogóle nie ma zaufania do chińskiego prezydenta, w tym co najmniej połowa w Szwecji, Francji i Danii.

Około połowa w Japonii i Australii również twierdzi, że w ogóle nie ma zaufania do Xi. Japonia wyróżnia się również jako kraj, w którym mniej niż 0,5% społeczeństwa – czyli praktycznie nikt – zgłasza posiadanie dużego zaufania do chińskiego prezydenta, choć nie więcej niż 5% zgłasza posiadanie dużego zaufania do niego w żadnym z badanych krajów.

W badaniu zapytano również o zaufanie do pięciu innych światowych przywódców. Tylko zaufanie do prezydenta USA Trumpa jest niższe niż zaufanie do Xi. Biorąc pod uwagę medianę zaufania, prezydent Rosji Władimir Putin otrzymuje nieco wyższe oceny, podczas gdy zaufanie do europejskich przywódców Merkel, Macrona i Johnsona jest co najmniej dwukrotnie wyższe niż do Xi.

Nieufność do prezydenta Xi osiągnęła bezprecedensowy poziom we wszystkich krajach, dla których dostępne są dane z przeszłości, z wyjątkiem Japonii i Hiszpanii. Wzrost nieufności był szczególnie gwałtowny w ciągu ostatniego roku; w dziewięciu z 12 krajów odnotowano dwucyfrowy wzrost udziału osób, które twierdzą, że nie mają zaufania do Xi. Na przykład w Australii 54% miało małe lub żadne zaufanie do Xi w 2019 r., a obecnie 79% mówi to samo, co stanowi wzrost o 25 punktów procentowych.

Zaufanie do Xi jest niskie wśród mężczyzn i kobiet, osób z wyższym i niższym poziomem wykształcenia, we wszystkich grupach wiekowych oraz wśród osób o wyższych i niższych dochodach.

Jest ono również ściśle związane z ocenami ludzi dotyczącymi sposobu, w jaki Chiny radzą sobie z epidemią koronawirusa. Ludzie, którzy uważają, że Chiny dobrze poradziły sobie z epidemią COVID-19, częściej mają zaufanie do chińskiego prezydenta. Na przykład 38% Hiszpanów, którzy pochwalają reakcję Chin na wybuch epidemii, ufa Xi w porównaniu z 9% tych, którzy nie ufają – różnica wynosi 29 punktów procentowych. Mimo to, nie więcej niż około czterech na dziesięciu z tych, którzy pozytywnie oceniają reakcję Chin na epidemię koronawirusa, twierdzi, że ufa Xi.