Neurobiolodzy od dawna dzielą mózg na cztery odrębne płaty. Pierwotnie podział ten był oparty wyłącznie na lokalizacji płatów w czaszce, ale obecnie wiemy, że każdy płat wykonuje szereg wysoce wyspecjalizowanych funkcji. Płat ciemieniowy znajduje się tuż pod kością ciemieniową czaszki. Ten ważny płat mózgowy pomaga integrować dane sensoryczne i przetwarzać język.

Gdzie znajduje się płat ciemieniowy?

Mózg jest podzielony na wiele regionów, ale obszar, do którego większość ludzi odnosi się, gdy omawiają mózg, to kora mózgowa, czyli cerebrum. Ten ewolucyjnie nowy region mózgu jest obecny u wszystkich ssaków i jest tym, co pozwala na złożone myśli, a nie tylko automatyczne i nieświadome procesy.

Neurobiolodzy dzielą móżdżek na cztery odrębne płaty: ciemieniowy, czołowy, skroniowy i potyliczny. Ponieważ mózg jest również podzielony na prawą i lewą półkulę, każdy płat ma dwa oddzielne regiony. Tak więc płat ciemieniowy może być dalej podzielony na lewą i prawą parietal lobes.

Płat ciemieniowy spoczywa w pobliżu szczytu i centrum kory mózgowej, tuż za płatem czołowym i powyżej potylicy i płatów skroniowych. Bruzda ciemieniowo-potyliczna oddziela go od płata czołowego, podczas gdy bruzda boczna – czasami nazywana bruzdą Sylwiusza – oddziela go od płata skroniowego. Dwie półkule płata ciemieniowego są podzielone szczeliną podłużną przyśrodkową.

Jaka jest funkcja płata ciemieniowego?

Płat ciemieniowy jest istotny dla percepcji i integracji sensorycznej, w tym zarządzania smakiem, słuchem, wzrokiem, dotykiem i węchem. Jest domem dla głównego obszaru sensorycznego mózgu, regionu, w którym mózg interpretuje dane wejściowe z innych obszarów ciała. Badania sugerują, że im więcej informacji sensorycznych dostarcza dany region ciała, tym większa powierzchnia płata ciemieniowego jest przeznaczona dla tego obszaru. Na przykład, palce i dłonie są podstawowym miejscem dla danych sensorycznych, więc duża część płata ciemieniowego jest dedykowana do odbierania i przetwarzania ich input.

Kilka innych funkcji płata ciemieniowego obejmuje:

• Odróżnianie dwóch punktów, nawet bez wejścia wizualnego.
• Lokalizacja dotyku: Kiedy dotykasz dowolnego obiektu dowolną częścią ciała, płat ciemieniowy umożliwia ci odczuwanie wrażeń w miejscu dotknięcia, a nie, powiedzmy, w mózgu lub w całym ciele.
• Integracja informacji sensorycznych z większości regionów ciała.
• Nawigacja przestrzenna i rozumowanie: Kiedy czytasz mapę, podążasz za wskazówkami lub zapobiegasz potknięciu się o niespodziewaną przeszkodę, twój płat ciemieniowy jest zaangażowany. Płat ciemieniowy jest również istotne dla propriocepcji – zdolność do określenia, gdzie ciało jest w przestrzeni, w tym w stosunku do siebie. Na przykład, dotykanie palcem do nosa bez pomocy lustra jest funkcją płata ciemieniowego.
• Niektóre funkcje wzrokowe, w połączeniu z płatem potylicznym.
• Ocena stosunków liczbowych, w tym liczby widzianych obiektów.
• Ocena wielkości, kształtu i orientacji w przestrzeni zarówno bodźców widzialnych, jak i obiektów, których napotkanie pamiętasz.
• Mapowanie świata wizualnego: szereg ostatnich badań sugeruje, że określone regiony w płacie ciemieniowym służą jako mapy świata wizualnego.
• Koordynacja ruchów ręki, ramienia i oka.
• Przetwarzanie języka.
• Koordynacja uwagi.

Podobnie jak wszystkie inne regiony mózgu, płat ciemieniowy nie jest w pełni poznany. Naukowcy stale dokonują nowych odkryć na temat funkcjonowania tego regionu mózgu i jest mało prawdopodobne, abyśmy zidentyfikowali wszystkie jego funkcje.

Jakie są ważne struktury w płacie ciemieniowym?

Oprócz podziału na lewą i prawą półkulę, płat ciemieniowy posiada szereg odrębnych struktur, z których każda ma swój unikalny wkład w funkcjonowanie mózgu. Struktury te obejmują:

• Zakręt przyśrodkowy: Ten region jest główną korą somatosensoryczną mózgu i mapuje informacje sensoryczne na to, co jest znane jako homonculus sensoryczny. Niektórzy badacze określają ten region również jako obszar Brodmanna 3.
• Tylna kora ciemieniowa: Uważa się, że ten region odgrywa istotną rolę w koordynowaniu ruchu i rozumowania przestrzennego. Odgrywa również rolę w uwadze, szczególnie w przypadku nowych bodźców, takich jak zwierzę wyskakujące na drogę podczas jazdy samochodem.
• Górny płat ciemieniowy: Ten region pomaga określić własną orientację w przestrzeni, jak również orientację innych obiektów. Otrzymuje również znaczące dane wejściowe z ręki, co sugeruje, że pomaga koordynować drobne umiejętności motoryczne i dane sensoryczne z rąk.
• Płat ciemieniowy dolny: Czasami nazywany terytorium Gerschwinda, region ten pomaga w ocenie wyrazu twarzy pod kątem zawartości emocjonalnej. Niektóre badania sugerują, że odgrywa on rolę w innych funkcjach, w tym w przetwarzaniu języka, podstawowych operacji matematycznych, a nawet obrazu ciała. Zawiera szereg podregionów, w tym zakręt kątowy i zakręt nadskrzyżowaniowy.

Jak płat ciemieniowy współdziała z innymi obszarami ciała?

Mitem jest, że każdy pojedynczy region mózgu kontroluje dowolną funkcję. Raczej, każdy region mózgu działa w połączeniu z ciałem. Bez środowiska, mózg może zrobić niewiele lub nic, a płat ciemieniowy nie jest wyjątkiem. Jego rola w przetwarzaniu sensorycznym oznacza, że płat ciemieniowy zależy od kaskady danych sensorycznych z całego ciała, w tym z oczu, rąk, języka i skóry. Te rozbieżne regiony nie mogą funkcjonować bez wkładu płata ciemieniowego, który przypisuje znaczenie do danych sensorycznych, które napotykasz każdego dnia.

Płat ciemieniowy wysyła również sygnały do i odbiera sygnały z innych regionów mózgu, w szczególności z płata potylicznego. Płat potyliczny pomaga płat ciemieniowy w wizualnej percepcji i przetwarzania, jak również nawigacji przestrzennej i rozumowania.

Chociaż każdy region mózgu ma określony zestaw funkcji, wiele z tych funkcji są wymienne i krzyż regionów mózgu. Każdy region mózgu, na przykład, jest niezbędny do przetwarzania języka. Niektóre badania wykazały również, że w przypadku uszkodzenia jednego regionu mózgu, pobliskie regiony mogą to zrekompensować, szczególnie jeśli osoba poszkodowana otrzymuje natychmiastową i kompleksową terapię zajęciową i fizyczną.

Jak uszkodzenie płata ciemieniowego wpływa na funkcjonowanie?

Ze względu na rolę płata ciemieniowego w integracji sensorycznej, rozumowaniu przestrzennym i umiejętnościach językowych, uszkodzenie płata ciemieniowego może mieć szeroki zakres konsekwencji. Konkretne rokowanie zależy w dużej mierze od lokalizacji uszkodzenia, ciężkości urazu i tego, czy uraz może być leczony. Na przykład, zmiana naciskająca na płat ciemieniowy będzie miała lepsze rokowanie z poprawą funkcjonowania, jeśli zmiana może być usunięta.

Jakościowa opieka medyczna jest niezwykle ważna, szczególnie gdy ta opieka obejmuje kompleksową terapię fizyczną, zajęciową i logopedyczną. Odpowiednie leczenie może pomóc Twojemu mózgowi nauczyć się pracować wokół urazów, a nawet może pomóc innym regionom mózgu skompensować te urazy. Ważny jest również Twój wiek, stan odżywienia, ogólny stan zdrowia w momencie urazu oraz zaangażowanie w zdrowy tryb życia. Zdrowa osoba, która kontynuuje ćwiczenia i próbuje nowych strategii jest o wiele bardziej prawdopodobne, aby odzyskać niż ktoś z ciągłymi problemami sercowo-naczyniowymi, który nie chce spróbować nowych strategii lub przyjąć środków zaradczych stylu życia.

Trzy specyficzne zespoły są szczególnie powszechne u osób z uszkodzeniem płata ciemieniowego:

• Uszkodzenie prawego płata ciemieniowego może utrudniać zdolność do dbania o swoje ciało, ponieważ osłabia zdolność do zauważania lub dbania o co najmniej jedną stronę ciała. Zjawisko to znane jest jako zaniedbanie kontralateralne. Osoby z uszkodzeniem prawego płata ciemieniowego mogą również nie być w stanie tworzyć lub rysować przedmiotów.
• Zespół Gerstmanna to zespół objawów wynikających z uszkodzenia lewego płata ciemieniowego. Osoby z zespołem Gerstmanna często zmagają się z pisaniem, arytmetyką, językiem i zdolnością postrzegania przedmiotów, choć stopień i zakres uszkodzeń różni się w zależności od osoby i urazu.
• Uszkodzenia, które przekraczają oba płaty ciemieniowe prowadzą do stanu zwanego zespołem Balinta, który upośledza umiejętności motoryczne i uwagę wzrokową. Osoby z zespołem Balinta mogą nie być w stanie dobrowolnie kierować wzrokiem. Mają trudności z integracją elementów sceny wizualnej i mogą nie być w stanie sięgnąć po przedmiot lub manipulować nim bez patrzenia na niego.

.