Jeśli regularnie odwiedzasz lekarza weterynarii ze swoim psem lub kotem, istnieje duża szansa, że usłyszysz termin „poziom kreatyniny”. Czym więc jest kreatynina i dlaczego ją badamy?
Kreatynina jest produktem rozpadu fosforanu kreatyny, który jest normalnym składnikiem mięśni i jest usuwany z krwi głównie poprzez filtrację przez nerki. Lekarze weterynarii mierzą poziom kreatyniny, ponieważ pomaga to w identyfikacji problemów z nerkami.
Podstawowym zadaniem nerek jest usuwanie zbędnych substancji chemicznych z organizmu i wydalanie ich z moczem. Lekarze weterynarii dokonują pomiarów substancji chemicznych, które powinny być odpowiednio usuwane przez nerki, aby ustalić, czy nerki wykonują swoją pracę prawidłowo. Dlatego też, choroby nerek są zazwyczaj wykrywane i oceniane poprzez pomiar poziomu pewnych substancji chemicznych, takich jak kreatynina, we krwi lub moczu.
Co może oznaczać niski poziom kreatyniny?
Niski poziom kreatyniny może wskazywać na słabe zdrowie mięśni lub poważną chorobę wątroby. Kreatynina może być również obniżona przez zwiększone stany metaboliczne spowodowane chorobą nadczynności tarczycy lub skrajną utratą wagi związaną z zubożeniem mięśni. Niższy niż normalny poziom kreatyniny może wystąpić, gdy zwierzęta domowe są karmione dietami o skrajnym niedoborze białka, co skutkuje słabą masą mięśniową.
Co może oznaczać wysoki poziom kreatyniny?
Podwyższony poziom kreatyniny występuje, gdy szybkość filtracji nerek jest niewystarczająca do usunięcia tego białkowego produktu odpadowego, zwykle gdy utracone jest ponad 75% normalnej funkcji, co oznacza zaawansowaną chorobę nerek. SDMA zwykle wzrasta wcześniej.
Kreatynina również nie jest całkowicie specyficzna dla choroby nerek, ponieważ mogą na nią wpływać czynniki inne niż czynność nerek. Niektóre silnie umięśnione psy z prawidłową czynnością nerek mają wartości kreatyniny, które są wyższe niż normalne wartości referencyjne laboratorium. Ponadto, poziom kreatyniny u psa może wzrosnąć wkrótce po zjedzeniu mięsnego posiłku. Są to powody, dla których ważne jest, aby poziom SDMA u Twojego zwierzęcia był badany razem z kreatyniną, ponieważ SDMA w mniejszym stopniu zależy od czynników innych niż nerkowe.
Jak jest mierzona i interpretowana kreatynina?
Kreatynina jest mierzona poprzez analizę chemiczną w laboratorium. Ponieważ normalny poziom kreatyniny jest zazwyczaj dość niski, a wzrost może następować stopniowo wraz z upływem czasu, jeden indywidualny poziom kreatyniny we krwi może niewiele znaczyć dla Twojego lekarza weterynarii. Interpretacja zmieniających się w czasie poziomów kreatyniny często daje pełniejszą ocenę czynności nerek.
Testy szybkości filtracji kłębuszkowej (GFR) są metodą referencyjną do badania funkcji nerek. Ilość krwi, którą nerki są w stanie przefiltrować w ciągu 24 godzin jest szacowana poprzez pomiar, jak skutecznie substancja taka jak kreatynina jest usuwana z organizmu – jest to tzw. klirens kreatyniny. Ponieważ badania GFR wymagają wielokrotnego pobierania krwi i/lub moczu w ciągu 24 godzin, są one niewygodne i mogą być stresujące dla pacjentów. Zamiast tego stosuje się pojedyncze pomiary kreatyniny i SDMA w celu oszacowania funkcji nerek — GFR.
Kreatynina jest cennym badaniem, ale sama w sobie jest niewystarczająca do zdiagnozowania choroby nerek, kiedy zwierzętom domowym można pomóc najbardziej. W momencie, gdy poziom kreatyniny we krwi jest podwyższony, Twój kot lub pies stracił już większość funkcji nerek i może to nie być odwracalne.
Dowiedz się więcej o badaniu chorób nerek >
.