Abstract

Alterations in renal function and structure are found even at the onset of diabetes mellitus. Badania przeprowadzone w ostatniej dekadzie pozwalają na wyodrębnienie szeregu etapów rozwoju zmian w nerkach w cukrzycy. Klasyfikacja taka może być przydatna zarówno w pracy klinicznej, jak i w działalności badawczej.

Etap 1 charakteryzuje się wczesną hiperfunkcją i przerostem. Zmiany te stwierdza się w momencie rozpoznania, przed rozpoczęciem leczenia insuliną. Charakterystyczne jest również zwiększone wydalanie albumin z moczem, nasilające się podczas wysiłku fizycznego. Zmiany te są przynajmniej częściowo odwracalne przez leczenie insuliną.

Stopień 2 rozwija się łagodnie przez wiele lat i charakteryzuje się zmianami morfologicznymi bez objawów klinicznych choroby. Zmiany ujawniają się jednak w badaniach czynności nerek i morfometrii wycinków biopsyjnych. Charakteryzują się one zwiększonym GFR. Podczas dobrej kontroli cukrzycy wydalanie albumin jest prawidłowe, jednak wysiłek fizyczny ujawnia zmiany w albuminurii, które nie są widoczne w warunkach spoczynkowych. Podczas złej kontroli cukrzycy wydalanie albumin wzrasta zarówno w spoczynku, jak i podczas wysiłku fizycznego. Wielu pacjentów pozostaje w stadium 2 przez całe życie.

Stopień 3, początkowa nefropatia cukrzycowa, jest zapowiedzią jawnej nefropatii cukrzycowej. Jej głównym objawem jest nieprawidłowo zwiększone wydalanie albumin z moczem, mierzone metodą radioimmunologiczną. Główną cechą tego etapu jest poziom wyższy od wartości stwierdzanych u osób zdrowych, ale niższy niż w klinice choroby, który w sytuacji wyjściowej mieścił się w przedziale od 15 do 300 μg/min. Powolny, stopniowy wzrost przez lata jest cechą charakterystyczną tej decydującej fazy choroby nerek w cukrzycy, kiedy ciśnienie krwi wzrasta. Zwiększone tempo wydalania albumin jest większe u pacjentów z podwyższonym ciśnieniem tętniczym. GFR jest nadal ponadnormalny, a leczenie przeciwnadciśnieniowe w tej fazie jest przedmiotem badań, z wykorzystaniem fizycznego testu wysiłkowego.

Stopień 4 to jawna nefropatia cukrzycowa, klasyczna jednostka charakteryzująca się utrzymującym się białkomoczem (>0,5 g/ 24 h). Gdy towarzyszące nadciśnienie tętnicze nie jest leczone, funkcja nerek (GFR) ulega pogorszeniu, przy czym średni spadek wynosi około 1 ml/min/miesiąc. Długotrwałe leczenie przeciwnadciśnieniowe zmniejsza tempo spadku o około 60%7 i tym samym znacznie odsuwa w czasie wystąpienie mocznicy.

Stopień 5 to schyłkowa niewydolność nerek z mocznicą spowodowana nefropatią cukrzycową. Aż 25% populacji objętej obecnie programami leczenia schyłkowej niewydolności nerek w Stanach Zjednoczonych stanowią chorzy na cukrzycę. Nefropatia cukrzycowa i waskulopatia cukrzycowa stanowią obecnie poważny problem medyczny w społeczeństwie.

.