Przeanalizowałem podręczniki i wytyczne dotyczące leczenia, a te cztery leki stabilizujące nastrój wciąż wznoszą się na wyżyny.1-6 Żaden z nich nie jest doskonały, ale każdy ma wyjątkową rolę w zaburzeniu dwubiegunowym:

• Lit

• Quetiapina (Seroquel)

• Lurasidon (Latuda)

• Lamotrygina (Lamictal)

Lit i kwetiapina zajmują czołowe miejsca na listach dla wszystkich trzech faz choroby: manii, depresji i fazy podtrzymującej. Lurasidon i lamotrygina są albo nie przebadane (lurasidon), albo nieskuteczne (lamotrygina) w manii, ale są niezbędnymi narzędziami w depresji dwubiegunowej.

Lit

Lit wyróżnia się działaniem prewencyjnym w zaburzeniu dwubiegunowym, ale ma również ważne korzyści poza listą objawów maniakalno-depresyjnych. Jest to jedyny stabilizator nastroju, który znacząco zmniejsza ryzyko samobójstwa i zmniejsza śmiertelność w inny sposób, jak również. Chociaż litu często unika się z powodu obaw o toksyczność, w rzeczywistości obniża on ryzyko raka, chorób serca, udaru mózgu i chorób wirusowych.7 Wszystkie te czynniki występują częściej w zaburzeniu dwubiegunowym. Choroby naczyniowe są główną przyczyną zgonów w chorobie dwubiegunowej,8 a choroby wirusowe są zarówno konsekwencją (tj. choroby weneryczne), jak i przyczyną (tj. efekty zapalne) objawów dwubiegunowych.9

Pacjenci z klasyczną, „podręcznikową” chorobą dwubiegunową zwykle najlepiej reagują na lit. Charakteryzują się oni pełną remisją między epizodami, przewagą objawów maniakalnych nad depresyjnymi, początkiem choroby w późnych latach młodzieńczych i wywiadem rodzinnym w kierunku zaburzeń dwubiegunowych. Nie występują u nich również znaczące stany mieszane, szybkie cykle i współwystępowanie zaburzeń psychicznych, chociaż w jednym z ostatnich badań stwierdzono, że współwystępujące zaburzenie paniczne pozwala przewidzieć odpowiedź na leczenie litem.10

Quetiapina

Quetiapina obejmuje obszar, którego nie obejmuje lit. Jest bardziej skuteczna w przypadku manii mieszanych, podczas gdy lit jest preferowany w przypadku czystszych, euforycznych wzlotów. Działa również lepiej w ostrych epizodach depresyjnych. Kwetiapina nie może przypisywać sobie takich korzyści medycznych, jak lit, ale pomaga w przypadku dwóch objawów, które pacjenci uważają za szczególnie uciążliwe: lęku i bezsenności.11,12 Mimo że jej długotrwałe działania niepożądane budzą moje obawy, zapewnia ona najlepszą ochronę przed obydwoma biegunami choroby w analizie Terrence’a Kettera dotyczącej liczby potrzebnych do leczenia (NNT) w przypadku długotrwałego podtrzymania.6

Lurasidon (Latuda) i Lamotrygina (Lamictal)

Obydwa te leki zajmują unikalną niszę w depresji dwubiegunowej. Lurasidon jest skuteczniejszy z tych dwóch, z liczbą potrzebną do leczenia (NNT) wynoszącą 5 w porównaniu z 12 w przypadku lamotryginy.6 Ale lamotrygina jest lepiej tolerowaną opcją, z niewielką liczbą działań niepożądanych, które mają największe znaczenie dla pacjentów: przyrost masy ciała, zmęczenie, dysfunkcja seksualna i długoterminowe ryzyko medyczne. Lamotrygina jest lepsza w zapobieganiu depresji niż w jej leczeniu.

Istnieją dowody na to, że lamotrygina działa lepiej w zaburzeniu dwubiegunowym II, w którym dominują częste cykle depresji, niż w dwubiegunowym I.13 Niektórzy eksperci faworyzują ją w przypadku gwałtownych wahań nastroju w zaburzeniu cyklotymicznym, a ja uznałem ją za przydatną również w tym przypadku.14 Główne ryzyko związane ze stosowaniem lamotryginy występuje w ciągu pierwszych trzech miesięcy leczenia, kiedy to zespół Stevensa-Johnsona i inne zagrażające życiu reakcje alergiczne mogą wystąpić z częstością około 1:3000.

Długoterminowa tolerancja nie jest mocną stroną atypowych leków przeciwpsychotycznych, takich jak lurasidon, ale leki te mogą działać szybko, aby wyprowadzić pacjentów z ciężkich epizodów. Te, które leczą depresję dwubiegunową to kariprazyna (Vraylar), lurasidon (Latuda), olanzapina-fluoksetyna combo (Symbyax) i kwetiapina (Seroquel). Wśród nich, lurasidon oferuje dobrą równowagę między skutecznością i tolerancją. Główne problemy lurasidonu â nudności, akatyzja, koszty i brak dowodów na występowanie manii â są mniej prawdopodobne w przypadku kwetiapiny, więc pacjenci, którzy nie mogą tolerować jednego z nich, często będą tolerować drugi.

Dolna linia

Dopasowanie stabilizatora nastroju do pacjenta jest kwestią równoważenia konkurujących ze sobą celów. Każdy z nich wyróżnia się na swój sposób, zarówno pod względem tolerancji, leczenia chorób współistniejących, jak i korzyści w depresji, manii lub w fazie podtrzymującej. Razem, te cztery metody leczenia obejmują wiele obszarów, ale trzeba też wiedzieć, jak je stosować. O tym w następnej części.

Dla powiązanych treści, zobacz Dosing Secrets for the Top Mood Stabilizers.

Ujawnienia:

Dr Aiken jest redaktorem sekcji zaburzeń nastroju w Psychiatric Times, redaktorem naczelnym The Carlat Psychiatry Report i dyrektorem Mood Treatment Center. Napisał kilka książek na temat zaburzeń nastroju, ostatnio The Depression and Bipolar Workbook. Można go usłyszeć w cotygodniowym Carlat Psychiatry Podcast z jego współgospodarzem Kellie Newsome, PMH-NP. Autor nie przyjmuje honorariów od firm farmaceutycznych, ale otrzymuje tantiemy od PESI za The Depression and Bipolar Workbook oraz od W.W. Norton & Co. za Bipolar, Not So Much

1. Parker GB, Graham RK, Tavella G. Is there consensus across international evidence-based guidelines for the management of bipolar disorder? Acta Psychiatr Scand. 2017;135(6):515â526.

2. Yatham LN, Kennedy SH, Parikh SV, et al. Canadian Network for Mood and Anxiety Treatments (CANMAT) and International Society for Bipolar Disorders (ISBD) 2018 guidelines for the management of patients with bipolar disorder. Bipolar Disord. 2018;20(2):97â170.

3. Fountoulakis KN, Grunze H, Vieta E, et al. The International College of Neuro-Psychopharmacology (CINP) Treatment Guidelines for Bipolar Disorder in Adults (CINP-BD-2017), Part 3: The Clinical Guidelines. Int J Neuropsychopharmacol. 2017;20(2):180â195.

4) Wang D, Osser DN. The Psychopharmacology Algorithm Project at the Harvard South Shore Program: An update on bipolar depression. Bipolar Disord. 2019;10.1111/bdi.12860.

5. Mohammad O, Osser DN. The psychopharmacology algorithm project at the Harvard South Shore Program: an algorithm for acute mania. Harv Rev Psychiatry. 2014;22(5):274â294.

6. Ketter T (2015). Advances in Treatment of Bipolar Disorders, 1st Edition (Postępy w leczeniu zaburzeń dwubiegunowych, wydanie 1). American Psychiatric Publishing, Washington, DC.

7. Post RM. Nowe wiadomości na temat litu: An underutilized treatment in the united states. Neuropsychopharmacology. 2018;43(5):1174â1179.

8. Weiner M, Warren L, Fiedorowicz JG. Zachorowalność i śmiertelność z przyczyn sercowo-naczyniowych w zaburzeniu dwubiegunowym. Ann Clin Psychiatry. 2011;23(1):40â47.

9. Tucker JD, Bertke AS. Ocena zaburzeń poznawczych u pacjentów z HSV-1 pozytywną schizofrenią i chorobą dwubiegunową: Systematic review and meta-analysis. Schizophr Res. 2019;209:40â47.

10. Scott J, Bellivier F, Manchia M, et al. Can network analysis shed light on predictors of lithium response in bipolar I disorder? Acta Psychiatr Scand. 2020;10.1111/acps.

11. Pompili M, Rihmer Z, Gonda X, Serafini G, Sher L, Girardi P. Early onset of action and sleep-improving effect are crucial in decreasing suicide risk: the role of quetiapine XR in the treatment of unipolar and bipolar depression. Riv Psichiatr. 2012;47(6):489â497.

12. Wang Z, Kemp DE, Chan PK, et al. Comparisons of the tolerability and sensitivity of quetiapine-XR in the acute treatment of schizophrenia, bipolar mania, bipolar depression, major depressive disorder, and generalized anxiety disorder. Int J Neuropsychopharmacol. 2011;14(1):131â142.

13. Terao T, Ishida A, Kimura T, Yarita M, Hara T. Preventive effects of lamotrigine in bipolar II versus bipolar I disorder. J Clin Psychiatry. 2017;78(8):e1000âe1005.

14. Manning JS, Haykal RF, Connor PD, Cunningham PD, Jackson WC, Long S. Sustained remission with lamotrigine augmentation or monotherapy in female resistant depressives with mixed cyclothymic-dysthymic temperament. J Affect Disord. 2005;84(2-3):259â266.